Yengen Nasıl Yapılır?
Bir gün, akşam yemeğinde ailenin ortasında kendinizi birdenbire sorunun içinde bulabilirsiniz: “Yengen nasıl yapılır?” Hadi, öncelikle şunu kabul edelim; bu soru bazen çok ciddi bir yemek araştırması kadar merak uyandırıcı olabilir. Herkesin bildiği, ama hiç kimsenin tam olarak tarifini vermediği, bir şekilde kendi içinde efsaneleşmiş bir lezzet: Yengen. Belki de, annemizin ya da kayınvalidemizin yaptığı o harika, ne zaman yensek ağzımızda patlayan, bir kısmı hamur, bir kısmı ise peyniriyle birleşmiş enfes tat.
Bu yazıda, yengenin ne olduğu, nasıl yapıldığı ve aslında tarihsel arka planda neler gizlediği hakkında bir keşfe çıkacağız. Ama sakin olun, bu yazı tam olarak bir yemek tarifi değil, bir yemek hikayesi. Yengenin yapılışını, adım adım açıklarken, kim bilir belki siz de bir yengenin büyülü dünyasına adım atarsınız!
Yengen Nedir?
Yengen, kelime anlamı olarak aslında tam olarak bir yemek değil. Ama halk arasında “yengen” denildiğinde, akla gelen ilk şey, köy yemeklerinden biri olan ve geleneksel tariflerle yapılan, çoğu zaman içi peynirli, bazen de etli bir tür börektir. Eskişehir’deki köylerde “yengen” genellikle misafirlere sunulan, ailecek paylaşılacak şekilde yapılan bir yemektir.
Yengenin temel yapısı, bir çeşit hamur ve üzerine eklenen malzemelerle hazırlanan bir tür yufkadır. Yufkaların arasına, peynir, kıyma, patates veya çeşitli sebzeler konarak pişirilir. Şimdi ise, yengenin bu lezzetli tarifini nasıl adım adım hazırlayacağınızı anlatalım.
Yengenin Yapılışı
1. Hamurun Hazırlanması
Yengenin hamuru, klasik bir börek hamurundan biraz farklıdır. Hamurun içeriği, un, su, tuz ve biraz da yağ içerir. Eski usul, ev yapımı hamurun lezzetini hiçbir şey tutamaz!
Malzemeler:
4 su bardağı un
1 tatlı kaşığı tuz
1 su bardağı su (yaklaşık)
Yarım su bardağı sıvı yağ
Hamuru yoğurduktan sonra, dinlenmeye bırakmak önemli. Hamurun biraz dinlenmesi, daha yumuşak ve elastik olmasını sağlar. Hamuru yaklaşık 10-15 dakika kadar dinlendirdikten sonra, parçalara ayırıp her birini yuvarlak şekillerde açmaya başlıyoruz. Çok ince açmaya gerek yok; ne de olsa iç harcı da olacak.
2. İç Harcın Hazırlanması
Yengenin iç harcı, genellikle peynirli veya kıymalı olabilir. Eskişehir’de bu iki çeşit oldukça popüler. Şimdi, peynirli iç harcı yapalım:
Peynirli İç Harcı İçin:
200 gram beyaz peynir
100 gram lor peyniri (tercihen)
Birkaç dal taze nane veya dereotu (isteğe bağlı)
Peyniri ezip, yeşilliklerle karıştırarak güzel bir harç elde ediyoruz. Eğer kıymalı yapacaksanız, 300 gram kıyma, soğan, tuz ve karabiber ile bir harç hazırlayabilirsiniz. Kıymayı sotelendikten sonra soğanlarla karıştırmak, iç harca enfes bir lezzet katacaktır.
3. Yengenin Şekillendirilmesi
Yengenin asıl sırrı, açılan yufkaların içine koyduğumuz iç harcı yerleştirdikten sonra, şekil verme aşamasında gizlidir. Genellikle bu hamurlar yuvarlak şekilde açılır, ortasına iç harç konur ve kenarları kapatılır. Sonra bu harika yengenler, biraz yağlanmış tepsiye dizilir.
Buradaki önemli nokta, hamurların üst üste yerleştirilmesidir. Her bir yengenin arasında hafif bir boşluk bırakmak, piştikçe birbirine yapışmalarını engeller ve lezzetli, kabarık yengenler elde edersiniz.
4. Pişirme
Yengenlerimiz şekillendi, şimdi pişirme aşamasına geçiyoruz. Fırını 180 dereceye ısıtıp, yengenleri 30 dakika kadar pişiriyoruz. Yengenlerin üzeri altın rengi alıp, çıtır çıtır olana kadar bekliyoruz. İşte bu sırada mutfakta oluşan kokuyu hayal edin! O mis gibi peynir kokusu, yengenin pişmeye başladığının habercisi.
5. Servis ve Afiyet
Yengeniniz hazır! Hem misafirlerinizle hem de ailenizle keyifle paylaşabileceğiniz bir lezzet ortaya çıkmış oldu. Yanına bir dilim ayran ya da meyve salatası ile servis edebilirsiniz.
Yengenin Sosyal ve Kültürel Yeri
Yengen sadece bir yemek değil, aynı zamanda kültürel bir miras. Yengenin hazırlanışı ve servis edilmesi, özellikle büyük aile toplantılarında ve kutlamalarda bir araya gelmeyi sağlayan bir gelenektir. Eskişehir gibi şehirlerde, köylerden geleneksel yemek tarifleri, sosyal bağları güçlendiren önemli unsurlardan biridir. Yengenin, sadece lezzeti değil, aile bağlarını pekiştiren yönü de vardır.
Sonuç: Yengen, Sadece Bir Yiyecek Değil
Yengen nasıl yapılır sorusu, sadece bir tarif değil; aslında bir yaşam tarzı, bir kültürdür. Her yengenin içinde biraz geçmiş, biraz gelenek, biraz da sevgiyi barındırır. Biraz eğlenceli, biraz da nostaljik bir yemek olsa da, yengenin yapılışında sadece mutfakta geçirilen zaman değil, aynı zamanda o yemeği paylaşmanın verdiği mutluluk da vardır. Şimdi, bir sonraki yengen yapışınızda mutfakta sadece tarife odaklanmayın, aynı zamanda ailenizle, arkadaşlarınızla geçirdiğiniz o güzel zamanı da hatırlayın!